Οι άνθρωποι εκτρέφουν σκύλους εδώ και χιλιάδες χρόνια για σημαντικές εργασίες. Οι σκύλοι εργασίας σήμερα χρησιμοποιούνται σε τομείς όπως ανίχνευση ναρκωτικών και εκρηκτικών, γεωργία, ιχνηλασία, διάσωση, ψυχική υγεία και υποστήριξη ατόμων με αναπηρίες. 

Οι σκύλοι βοηθοί ατόμων με απώλεια ακοής (hearing dogs) εκπαιδεύονται να ειδοποιούν τα άτομα που εξυπηρετούν για σημαντικούς ήχους, όπως κουδούνι πόρτας, χρονοδιακόπτη φούρνου, συναγερμό καπνού, τηλέφωνο, κλάμα μωρού ή ξυπνητήρι. Με φυσική επαφή (ένα απαλό χτύπημα ή ένα άγγιγμα με το πόδι τους), τραβούν την προσοχή του ανθρώπου τους και στη συνέχεια τον οδηγούν προς την πηγή του ήχου.

Εκτός σπιτιού, έχουν επιπλέον καθήκοντα. Οι περισσότεροι δεν αντιδρούν σε συνηθισμένους θορύβους του δρόμου, (κόρνες αυτοκινήτων ή σειρήνες). Ωστόσο, λόγω της οξείας ευαισθησίας τους σε ήχους, τα άτομα που συνοδεύουν μπορούν να αντλήσουν σημαντικές πληροφορίες για το περιβάλλον παρατηρώντας τις αντιδράσεις του ζώου. Με τον τρόπο αυτό μπορούν να αντιληφθούν την προσέγγιση ανθρώπων ή οχημάτων. Άνθρωποι με σκύλο-βοηθό ακοής αναφέρουν ότι η παρουσία του παρέχει αυξημένο αίσθημα ασφάλειας και ανεξαρτησίας, κάτι που δεν μπορούν να τους προσφέρουν βοηθητικές τεχνολογίες.

Ποιοι σκύλοι είναι κατάλληλοι για βοηθοί ατόμων με απώλεια ακοής

Οι σκύλοι που ενδείκνυνται για έναν τέτοιο ρόλο πρέπει να έχουν συγκεκριμένα φυσικά χαρακτηριστικά και προσωπικότητα για αυτού του είδους την εργασία. Οι ιδανικοί διαθέτουν τα εξής χαρακτηριστικά:

• Να εστιάζουν από τη φύση τους σε ακουστικά ερεθίσματα.
• Να αντιδρούν άμεσα και αποτελεσματικά όταν απαιτείται.
• Να είναι ανθρωποκεντρικοί, συντροφικοί με τον άνθρωπο.
• Σταθεροί χαρακτήρες ακόμα και σε έντονα περιβάλλοντα.
• Να μένουν αφοσιωμένοι στο έργο τους χωρίς περισπάσεις.
• Να έχουν αυτοπεποίθηση χωρίς τάσεις επιθετικότητας.

Οι περισσότεροι σκύλοι-βοηθοί ακοής είναι μικρού έως μεσαίου μεγέθους. Πολλοί προέρχονται από καταφύγια ενώ άλλοι από επαγγελματίες εκτροφείς. Παρόλο που σκύλοι οποιασδήποτε φυλής μπορούν να εκπαιδευτούν, κάποιες καθαρόαιμες φυλές, όπως τα Labrador Retrievers, Golden Retrievers, Poodles, και Cocker Spaniels, είναι ιδιαίτερα κατάλληλες λόγω ιδιοσυγκρασίας και εκπαιδευσιμότητας. Επίσης, σκύλοι με χαρακτηριστικά τερριέ είναι συνήθως υποψήφιοι λόγω της ενεργητικότητας και εγρήγορσης τους. Η φυλή ωστόσο είναι ελάσσονος σημασίας συγκριτικά με την δυνατότητα εκπαίδευσης και την προσωπικότητα που ταιριάζει στις απαιτήσεις της εργασίας.

Εκπαίδευση ενός σκύλου-βοηθού ακοής

Αν και, η κατάλληλη ιδιοσυγκρασία και τα ένστικτα είναι σημαντικά χαρακτηριστικά ενός καλού σκύλου-βοηθού, χρειάζεται και εξειδικευμένη εκπαίδευση. Η εκπαίδευση ξεκινά με τη βασική κοινωνικοποίηση και υπακοή, όπως “κάτσε”, “έλα”, “δίπλα” και εκπαιδεύονται να εργάζονται με ή χωρίς λουρί. 

Κατόπιν εκπαιδεύονται για αρκετούς μήνες ώστε να αντιδρούν σε συγκεκριμένους ήχους μέσα στο σπίτι, όπως συναγερμούς καπνού, τηλέφωνα, κουδούνια ή χτυπήματα στην πόρτα. Όταν άνθρωπος και σκύλος επιλεχθούν πολύ προσεκτικά και κριθούν κατάλληλοι, οι δύο εκπαιδεύονται να συνεργάζονται ως ομάδα.

Ο σκύλος μπορεί να εκπαιδευτεί περαιτέρω για ειδικούς ήχους, όπως συγκεκριμένες οικιακές συσκευές ή όταν κάποιος λέει το όνομα του ανθρώπου του.

Πολλοί οργανισμοί στο εξωτερικό εκπαιδεύουν και παρέχουν σκύλους-συνοδούς στην κοινότητα των κωφών και βαρήκοων.

Η εκπαίδευση και παροχή ενός σκύλου βοήθειας σε ανθρώπους με απώλεια ακοής περιλαμβάνει συνήθως μια αρχική διαδικασία αίτησης, ακολουθούμενη από μια πιο λεπτομερή αξιολόγηση και συνέντευξη. Η εύρεση του κατάλληλου σκύλου και η ολοκλήρωση της διαδικασίας εκπαίδευσης μπορεί να διαρκέσει από λίγες εβδομάδες έως αρκετούς μήνες.

Πρόκειται για μια δαπανηρή διαδικασία που στις ΗΠΑ μπορεί να κοστίσει πάνω από 20.000 δολάρια. Το κόστος για τους υποψήφιους διαφέρει ανάλογα με τον οργανισμό. Ορισμένοι οργανισμοί συγκεντρώνουν ένα χρηματικό ποσό το οποίο επιστρέφεται στον κηδεμόνα μετά από ορισμένο χρονικό διάστημα. Άλλοι παρέχουν σκύλους-βοηθούς δωρεάν  και αντλούν τα απαραίτητα χρήματα από δωρεές. Κάποιοι άλλοι ενδέχεται να ζητούν από τους αιτούντες να συνεισφέρουν στο κόστος, ενθαρρύνοντάς τους να διοργανώσουν εκστρατείες συγκέντρωσης χρημάτων για την κάλυψη μέρους των εξόδων. Ο νέος κηδεμόνας αναλαμβάνει επίσης πλήρως την οικονομική ευθύνη φροντίδας του ζώου.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πως μπορείτε να αποκτήσετε ένα σκύλο βοηθό ακοής ή την εκπαίδευση του σκύλου σας για αυτή την υπηρεσία επικοινωνήστε μαζί μας στο 210 700 5791 ή στο info@arcanist.gr

Πηγή: American Kennel Club

Αρθρογράφος : AKC Staff

Μετάφραση : Μαρία Σάββα

Επιμέλεια κειμένου : Μαρία Σάββα, Χρήστος Παναγούλιας